 |
Bladzijden: 272 Uitgeverij Kritak/Uitgeverij Jan van Arkel |
|||
|
Moeder Natuur naakt! Over de schone schijn van onze natuur- en dierenliefde Het essay ‘Moeder Natuur naakt!’ omvatte een inleiding (‘De krokodil als planeetgenoot’) en tien hoofdstukken eindigend met ‘Het postuur van Moeder Natuur’. Op de flaptekst stond onder meer: “Jan Desmet is er steeds meer van overtuigd dat we het woord ‘natuur’ maar beter uit onze omgangstaal schrappen. We moeten niet leren omgaan met ‘de natuur’, maar met ‘wildigheid’, met levensvormen en landschappen die los van ons een bestaan opbouwen, want de aarde is duizenden planeten.” Het boek bevatte onder meer biografieën van Jean Massart (1865-1925) en Harm van de Veen (1945-1991). De eerste ijverde voor een doorbraak van de natuurbescherming in België, de tweede lanceerde het ideeëngoed rond natuurontwikkeling en natuurbeheer met grote grazers in Nederland. De veronderstelling dat het boek ‘sommige natuurliefhebbers de gordijnen zal injagen’ kreeg een onverwachte prélude door een reactie op de cover. De omslagfoto droeg het signatuur van Michiel Hendryckx (fotograaf bij De Standaard) en Gert Dooreman (vormgever). Op hun close-up van een wit konijn op de schoot van een ongeklede dame was een blote borst te zien. De bank die het boek wilde sponsoren schrok van het naakt en verzocht om een ander kaftontwerp, een verzoek waar uitgever Van Halewyck (Kritak) en de auteur niet op in gingen. De krant Het Laatste Nieuws maakte zich vrolijk onder de kop ‘Kredietbank een bank met rode oortjes’ (30 mei 1994): “…,maar de meerderheid van de bankvaderen was op de valreep gezwicht voor de blijkbaar hemeltergende losbandigheid van dit stilleven met wit konijn en roze tepel.” Verder vernam de journalist van HLN dat ‘indien het oor van het konijn de tepel had bedekt’ de bank er ‘geen punt’ van zou hebben gemaakt… Volgens de CVN Krant (maart 1995) werd ‘in de vakkringen’ al over het boek gepraat ‘voordat het op de markt was’. De officiële voorstelling van ‘Moeder Natuur naakt!’ vond op 27 mei 1994 plaats in de Brugse boekhandel De Reyghere. ‘Moeder Natuur naakt!’ werd goed onthaald en ontlokte veel debat, zowel binnen als buiten de natuurbeweging. Professor Etienne Vermeersch sprak over ‘een indrukwekkend boek’. De tuinjournalist Paul Geerts van De Morgen kwam er zelfs ‘een radicaal andere benadering van het fenomeen tuin’ in tegen. ‘Moeder Natuur naakt!’ was onderwerp van lezingen en discussies in verenigingen en universitaire aula’s. Een passage werd opgenomen in een schoolboek voor het middelbaar onderwijs. De jury van de boekenprijs De Gouden Uil selecteerde ‘Moeder Natuur naakt!’ in 1995 voor haar Shortlist Non-Fictie (zie Humo 19 januari 1995).
Pers & lezers:
"... het boek 'Moeder Natuur naakt!' van Jan Desmet (1994), een boek over natuur en natuurbehoud in de Lage Landen dat nog steeds het lezen waard is." Prof. Hans Van Dyck (UCL Louvain-la-Neuve) in Natuur.focus jg. 12(4) p. 165, december 2013 “Voor zover de lezer nog illusies koesterde over de zuivere bedoelingen van de mens, dan slingert Desmet die met zijn ontnuchterende betoog het heelal in. (…) Desmet schrijft over de hypocrisie van mensen… (…), zoals Geert van Istendael in ‘Arm Brussel’… (…) Desmet schopt tegen schenen, maar doet dat wel gefundeerd.” De Morgen, 6 juni 1994 “Mooi meegenomen is dat Desmet een begenadigd schrijver is, met in zijn ransel een schat aan anekdotes en eruditie, vruchten van zijn veldwerk en een stevige portie ironie. Dat alles maakt dit boek erg leesbaar en lezenswaard.” De Morgen Boeken, 27 oktober 1999 “… goed gedocumenteerd zapt Desmet wanneer het zo uitkomt de hele wereld over, van de diepzee tot de Himalaya. (…) Daarnaast is zijn belezenheid een sterke troef.” Kop: ‘Laat die wisent toch komen!’ NRC Handelsblad, 10 juni 1995 “De originele, teder anarchistische en ironiserende aanpak van het onderwerp ‘natuur’, en de vele thema’s die erin aan bod komen, maakt van ‘Moeder Natuur naakt!’ een must op elke rechtgeaarde boekenplank.” De Krant van West-Vlaanderen, 3 juni 1994 “Het boek leest als een trein. (…) Met de vaardigheid waarmee hij schrijft en met zijn oog voor details, krijgt zelfs een doordeweekse excursie in de polders iets van een avontuur dat wijsheid brengt.” Dirk Draulans in Knack, 14 september 1994 “… Jan Desmet de beste natuurjournalist van België en omstreken is. (…) Nog indrukwekkender is zijn denkvermogen, dat hij compleet de vrije teugel laat in zijn jongste boek ‘Moeder Natuur naakt!’.” Frans Buissink in Grasduinen, oktober 1994 “Een spits, origineel en zeer gedreven auteur.” Het Nieuwsblad, 14 juli 1994 “Dit is Jan Desmet op zijn best. (…) een fijn boek voor wie een portie cynisme en zelfkritiek niet schuwt.” ’t Seizoentje, september 1994 “Een aanrader voor al diegenen die stevig in hun schoenen staan.” WWF Panda Press “Jan Desmet paart niet alleen een diepgaande kennis van de natuur aan taalvaardigheid, maar zoveel theoretisch en praktisch inzicht in de natuur brengt hem tot conclusies die verhelderend zijn, maar tegelijkertijd allicht ontgoochelend en zelfs ontnuchterend voor de doorsnee natuurliefhebber die nogal vaak de ecologische samenhang met een al te romantisch oog bekijkt.” Kop: ‘”Moeder Natuur naakt!” doorprikt de mythe’. Gazet van Antwerpen, 3 november 1994 “Een absolute aanrader… (…) Ik heb het met plezier tweemaal gelezen. Het is geestig, raak geformuleerd, nooit arrogant, niet betweterig, heel informatief.” Bladgroen, 30 september 1994 “…je boek zeker een impact ‘te velde’ zal hebben. Misschien is dat een leuk idee voor een auteur. Er zijn enkele mensen die mij hebben leren ‘kijken’. Jij bent er vanaf nu zeker één van. Ik zal in een aantal gevallen me zeker afvragen; wat zou Desmet hiervan denken?” Uit een lezersbrief van 23 september 1996 “Dit boek is de missing link tussen natuur en cultuur, domesticatie en verwildering. (…) Een echte aanrader, óók voor kortoren en andere kortzichtigen…” website Konijnlijke Bibliotheek.
|
||||